آیا واقعاً شکلات، باعث جوش می‌شود؟
اگر شما هم مثل من عاشق شکلات هستید اما پوست‌تان مستعد جوش است؛ حتماً قبل از گذاشتن یک تکه شکلات در دهان‌تان، بارها زیر لب به زمین و زمان غر زده‌اید. مثلاً من همیشه از خودم می‌پرسم که "چرا هرچیز خوشمزه‌ای توی دنیا باعث جوش میشه؟ چی میشد مثلاً اگه بجای شکلات، با خوردن کرفس و بروکلی جوش می‌زدم؟ من که قول می‌دادم هیچ وقت سمتشان هم نَروم و تا آخر عمرم فقط شکلات بخورم!!"
بگذارید اینطوری شروع کنم. با اینکه ما معمولاً خیلی آروم و زیر لب غرولند می‌کنیم؛ اما حدود 100 سال پیش این صدا به گوش شرکت‌های شکلات سازی رسیده است و متوجه شده‌اند که به زودی بسیاری از مشتریان‌شان را دقیقاً به همین دلیل از دست می‌دهند!
پس علاوه بر اینکه رابطه‌ی شکلات و جوش صورت به صدها سال پیش برمی‌گردد، دست‌های پشت پرده‌ی زیادی هم از مخفی نگه داشتن ارتباط این دو، سود كلاني به جیب زدند. به همین دلیل تصمیم گرفتم در این مقاله با زبانی ساده به بررسی مطالعاتی که از سالیان دور بر کشف رابطه‌ی این دو پرداخته، اشاره کنم تا ببینیم آیا واقعا شکلات و از آن مهم‌تر، هر نوع شکلاتی (تلخ و شیرین) باعث جوش می‌شود؟ یا فقط این یک تلقین و تصور اشتباه است که در بین مردم جا افتاده است؟
چه غذاهایی برای جوش صورت مضر هستند؟
جوش صورت به عنوان 8 امین بیماری شایع دنیا شناخته می‌شود؛ به طوری که از هر 10 نفر، 1 نفر از آکنه (جوش جوانی) رنج می‌برند.
نقش تغذیه بر تشدید یا ایجاد جوش صورت همیشه در هاله‌ای از ابهام قرار داشته؛ چرا که می‌تواند از هر فرد به فرد دیگر متفاوت باشد.
اما برخی موادغذایی همیشه به عنوان متهم ردیف اول جوش شناخته می‌شوند مثل؛ سوسیس، پنیر، ترشی، شیرینی جات، کاکائو و شکلات و لبنیات.
برای تک تک این موادغذایی بحث زیاد است اما از آنجا که شکلات گل سرسبد این مقاله است، تنها به مواد غذایی مرتبط با آن می‌پردازیم. در سال ... نتایج مطالعه‌ای که بر روی جوش صورت و آکنه انجام شد، چشم همه‌ی متخصصین پوست را به خود خیره کرد. نتیجه‌ی این بررسی این بود:
"مصرف شکلات تاثیر چندانی بر بروز جوش صورت ندارد"
در پشت پرده‌ی تحقیقاتی که می‌گویند" شکلات بر جوش اثر ندارد" چه می‌گذرد؟
فکر نمی‌کنم در جهان هیچ ماده‌ی‌ای وجود داشته باشد که بیش‌تر از شکلات به خاطر بروز جوش صورت، ملامت شده باشد!
حالا با اطلاع از این موضوع، خودتان را جای یک شرکت شکلات سازی بزارید. تعداد زیادی از مشتریان شما خانم‌هایی هستند که عاشق شکلات‌اند اما در عین حال مستعد جوش هم هستند. اگر شما بودید برای حل این مشکل چه می‌کردید؟ دست رو دست می‌گذاشتید یا شکلاتی می‌ساختید که باعث جوش نشود؟
اما صنایع شکلات، حدود 60 سال پیش جور دیگری عمل کرد. مطالعه‌ای طراحی کرد تا نشان دهد اگر برای خرید شکلات‌تان هزینه کنید و شکلات اصل بخرید، حتی خوردن مقدار زیاد آن‌هم مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند.
اما چجوری؟
شکلات‌های اصل را با شکلات‌های فیک و تقلبی که سرشار از روغن‌های گیاهی جامد، چربی اشباع شده و شکر است مقایسه کردند! مطالعه‌ای که نتیجه‌ی آن حتی قبل از انجام مطالعه مشخص است و نتیجه گیری کردند که خوردن شکلات‌های اورجینال و اصل آنقدرها هم برای پوست مضر نیستند. حتی بعد از این مطالعه چند بررسی در مقیاس کوچک هم انجام شد که نشان داد مصرف شکلات نمی‌تواند جوش‌های صورت را تشدید کند!
براساس همین مطالعات، بسیاری از کتاب‌ها رفرنس (مرجع) پوست و مو اعلام کردند که حدود قبلاً تغذیه را بخشی از درمان جوش می‌دانستند، به کل منکر رابطه‌ی بین جوش صورت و تغذیه شدند. حتی در یک مقاله این تیتر زده شد که:
"آیا ما مقصریم که فرزندا‌ن‌مان را بخاطر مضرات شکلات، از خوردن آن محروم کرده‌ایم؟"
اما بگذارید کمی ریشه‌ای تر به این موضوع بپردازیم و وارد قلب کارخانه‌های شکلات سازی شویم.
انواع شکلات
اولین بار، 1100 سال پیش مایاها از دانه‌ی کاکائو نوشیدنی‌ای درست کردند که به دلیل طعم تلخ آن، با نام "آب تلخ" شناخته میشد. اما امروزه با اضاقه کردن مواد مختلف به پودر دانه‌ی کاکائو، انقدر تنوع شکلات بالا رفته است که تقریباً برای هر سلیقه‌ای یک نوع شکلات وجود دارد. در ادامه به مواد تشکیل دهنده‌ی برخی از آن‌ها اشاره می‌کنم.
-
شکلات تلخ
100 درصد این شکلات، کاکائو است که تقریباً نیمی از آن را کره‌ی کاکائو تشکیل داده‌است.
-
شکلات شیری
ترکیب کاکائو، شکر، وانیل و شیر یا خامه‌ی غلیظ شده، فرمولاسیون هیجان انگیز شکلات شیری را تشکیل می‌دهد.
-
شکلات نیمه شیرین
مثل شکلات شیری است اما شیر یا خامه‌ی غلیظ شده ندارد؛ به همین دلیل مثل شکلات شیری طعم کرمی ندارد.
-
شکلات سفید
این شکلات بجای پودر کاکائو، از کره‌ی کاکائو تشکیل شده به همین دلیل به نسبت سایر شکلات‌ها طعم واضحی ندارد.
پس تا اینجا فهمیدیم که وقتی می‌گوییم شکلات، منظورمان تنها پودر کاکائو نیست بلکه گاهی ترکیبی از کاکائو، شکر و خامه‌ی غلیظ شده است.
سال 2013؛ نقطه عطفی از جنس شکلات
در سال 2013، مطالعه‌ای منتشر شد که ورق را به ضرر صنعت شکلات، برگرداند.
تفسیر آزمایش خون قبل و بعد افرادی که به مدت 4 روز، روزانه تنها 50 گرم از شکلات شیری خوردند، نشان داد که خوردن شکلات باعث بالا رفتن مقدار مواد التهاب‌زا و تحریک باکتری‌های موثر بر جوش صورت می‌شود. در واقع این نتیجه، یکی از مکانیسم‌های احتمالی بروز جوش در اثر مصرف شکلات را نشان داد و شروعی بود برای مطالعات بیش‌تر، بر روی تاثیر شکلات بر جوش صورت.
اما شکلات، مقصر اصلی جوش صورت است یا شکر و شیر موجود در آن؟
همان‌طور که در قسمت معرفی انواع شکلات توضیح دادم، شکلاتی که شما می‌خورید تنها از پودر کاکائو تشکیل نشده؛ بلکه اجزای دیگری مثل شیر و شکر را هم شامل می‌شود. شیر و شکر!! دو مورد از متهمین اصلی جوش صورت.
خب پس تا اینجا حتماً متوجه شده‌اید که پرونده‌ی شکلاتی شما هر روز می‌خورید، 3 متهم دارد که هر کدام با دلیل و منطق به شما می‌گویند که من بی گناهم. اگر شما قاضی این پرونده باشید چجوری گناهکار را از بی‌گناه تشکیل می‌دهید؟
در این مواقع یک جمله‌ی بسیار معروف وجود دارد که می‌گوید "همه مقصرند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود".
پس آنچه ما برای رسیدن به پاسخ نیاز داریم به یک سریال از مطالعات است. در واقع در هر مطالعه می‌خواهیم مقصر بودن یا نبودن یکی از این 3 مورد را ثابت کنیم. پس با من همراه باشید تا جواب این معما را پیدا کنیم.
شکلات یا شکر؟
برای این مقایسه، داوطبین را به دو دسته تقسیم کردند، یک دسته برای مدت مشخصی شکلات شیری مصرف کردند و گروه دیگر، آبنبات ( سرشار از شکر).
فکر می‌کنید نتیجه چه بود؟
گروهی که شکلات شیری مصرف کردند، تعداد جوش‌ها تقریباً دو برابرشد؛ اما دسته‌ی آبنبات تغییر چندانی نکرد!!!
پس از شکر موجود در شکلات نمی‌تواند متهم این پرونده باشد.
شکلات یا شیر؟
برای این مقایسه، 57 داوطب با آکنه‌ی خفیف تا متوسط را به 3 گروه تقسیم کردند، یک دسته به مدت 1 ماه، هرروز شکلات شیری مصرف کردند، گروه دوم شکلات تلخ و گروه آخر شکلاتی مصرف نکردند.
شکلات شیری برخلاف تلخ، هم شکر دارد و هم شیر. این بار فکر می‌کنید نتیجه چه بود؟
باز هم تعداد جوش‌ها در کسانی که شکلات شیری خورده بودند بیش‌تر از دو گروه دیگر شده بود!!
پس تنها یک گزینه‌ی دیگر می‌ماند:
شکلات یا شکلات؟!
آیا شکلات تلخ هم باعث ایجاد جوش صورت می‌شود؟
برای پاسخ یه این سوال 2 مطالعه انجام گرفته. یکی مصرف مقدار زیاد شکلات تلخ در زمان کم و دیگری مصرف کم شکلات تلخ در زمان زیاد. بیاید باهم نتایج را ببینیم.
این تصویر مربوط به مطالعه‌ی اول است؛ یعنی تنها با خوردن 4 روز شکلات تلخ اما در مقدار زیاد، جوش‌ها دو برابر شده است!!
در مطالعه‌ی دوم، به مدت 1 ماه، از داوطلبین خواسته شد هر روز نصف یک شکلات تلخ را میل کنند. این بارهم نتیجه مثل قبل بود. در عرض 2 هفته تعداد جوش‌ها دو برابر شد!!
با این دو سوال حتماً تصور می‌کنید دیگر جواب تمام سوال‌تان را گرفته‌اید؛ اما نه! صبر کنید. اگر گفتید چه موردی در کل این مطالعات بررسی نشده است؟
قدرت تلقین!
جوش‌های ناگهانی، ناشی از خوردن شکلات‌اند یا تلقین؟
اکثر ما از گوشه و کنار شنیده‌ایم که "شکلات نخور جوش میزنی". همین موضوع باعث می‌شود که نقش تلقین در ایجاد جوش خیلی پررنگ باشد.
اما محققین حتی این یک مورد را هم از قلم ننداخته‌اند؛ تا بتوانند پرونده‌ی جوش صورت و شکلات را به طور کلی ببندند.
برای این بررسی باید بدون اینکه افراد متوجه شوند به آن‌ها شکلات می‌دادند. اما این‌کار چجوری شدنی شد؟
با ریختن پودر شکلات در کپسول!!
در واقع در این بررسی مثل مطالعات قبل، داوطبین را به دو گروه تقسیم کردند؛ با این تفاوت که بدون اینکه بدانند به یک گروه پلاسبو (دارونما) دادند و به گروه دیگر شکلات.
در این مطالعه هم تنها بعد از 4 روز تعداد جوش‌ها دو برابر شد!!
در یک کلام شکلات بخوریم یا نه؟
البته که این مطالعات بدون ایراد هم نبود، مثلاً چون روی مردها انجام شده بود نقش چرخه‌ی هورمونی خانم‌ها به کل در نظر گرفته نشده بود. اما ما را به یک نتیجه گیری بسیار مهم رساند؛ اینکه فرقی نمی‌کند چه نوع شکلاتی بخورید، برخلاف آنچه صنایع شکلات سازی در ابتدا ادعا کردند شکلات می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن جوش صورت شود. پس اگر از طرفداران پرو پاقرص شکلات هستید و هر روز اگر شکلات نخورید روز شما شب نمی‌شود و در عین حال از جوش‌های صورت‌تان هم ناراضی هستید، به شما توصیه می‌کنم از همین امروز شروع کنید و به مدت 1 هفته مصرف شکلات را کنار بگذارید تا تاثیر آن را بر پوست‌تان ببینید.
نویسنده: مینا روشنایی
